FİİLDE ÇATI
Fiilde çatı özelliği sadece yüklemi fiil olan cümlelerde aranır. Yüklemi çelimli eylem
olmayan, isim soylu sözcüklerle kurulan cümlelerde, çatı özelliği aranmaz.
Öğretmen, tüm tahtayı örneklerle doldurdu.
Pazar günü öğleden sonra satranç salonu tıklım tıklım doluydu.
NESNESİNE GÖRE FİİLLER
GEÇİŞLİ FİİL
Nesnesi olan ya da nesne alabilen eylemlerdir.
Geçişli eylemler, iş (kılış) anlamlı eylemlerdir.
Çocuklar bahçedeki çiçekleri suladı.
Ünlü sunucu bu şiiri çok güzel okudu.
Size güzel bir pazar kahvaltısı hazırladık.
Akvaryumdaki balıklara daha az yem vermelisin.
Yakındaki markette kuzenimi ve annesini gördük.
Bu aralar çok yoğun olduğum için unuttum.
Dikkatli bakmayınca fark edemezsiniz.
GEÇİŞSİZ FİİL
Nesne alamayan eylemlerdir. Durum ve oluş anlamlı eylemlerdir.
Kapısı açık bırakılan minik kuş kafesten kaçmış.
Sınavdan yüksek bir puan almasına çok sevindik.
Yolda yemek için bir yerde mola verelim.
OLDURGAN FİİL
Geçişsiz bir fiile ‘’-r-, -t-, -tir-’’ eklerinden biri getirilerek geçişli bir fiil oluşturulur.
Arkadaşına bu güzel haberi vermek için dışarı çıktı.
Okuldan gelince köpeğini dışarı çıkardı.
Annem doğum günümde en sevdiğim yemekleri pişirdi.
En kıymetli tablolarımdan birini taşırken düşürmüşler.
Belediye görevlileri yoldaki çukurları doldurdu.
Kapının arkasına saklanarak çocuğu korkuttu.
ETTİRGEN FİİL
Geçişli bir fiile ‘’-r-, -t-, -tir-’’ eklerinden biri getirilerek fiilin geçişlilik derecesi artırılır.
Ettirgen fiiller, başkasına yaptırma anlamı da katar.
Bu güzel mesleği on yılı aşkın süre Ağrı’da yapmıştı.
Sen haber vermeyince bilet onayını yaptırmıştım.
Bir ay gibi kısa bir sürede kendini tüm köye sevdirmişti.
Firma, Türkiye’deki fabrikalarını kapatacağını duyurdu.
Bir sokak sanatçısına kendi portresini çizdirmiş.
Filmin en heyecanlı yerinde babam televizyonu kapattı.