İçeriğe geç

Anlatım Bozuklukları-(Anlama Dayalı Anlatım Bozuklukları)

ANLATIM BOZUKLUKLARI

Bağdaşıklık: Sözcüklerin anlam açısından birbirine bağlı olmasına denir.
Bağlaşıklık: Sözcüklerin dil bilgisi kurallarına göre bir araya getirilmesine denir.

ANLAMA DAYALI ANLATIM BOZUKLUKLARI

Sanat faydalı ve yararlı bir araçtır.
Daha önce de ondan kuşku ettim.
Yaklaşık olarak iki ay sürecek bir programımız var.
O gün bizi görmemezlikten geldi.
Gemideki mürettebatlar kıyıya çıktı.
Köylü yumurtası bulunur.

1. Gereksiz Sözcük Kullanımı

Yaşanmış deneyimlerden yola çıkarak bu kitabı yazdı.
Konuyu uzun uzun karşılıklı tartıştılar.
Sanki günahsızmış gibi gözlerime bakıyor.
İstanbul’u çok seviyordu, orayı çok özlemişti.

• Sebebi … -den dolayıdır, sebebi … –den kaynaklanıyor, nedeni … -dığı içindir, nedeni … –dendir.
• Amacı … –mek içindir.
• Koşulu … –e bağlıdır.
• Anlamı … demektir.
• GAP projesi, ÖSS sınavı, ÖSYM merkezi
• Kökeni … dayanır, kökeni … gelir.
• Sanki … gibi, adeta … gibi, sanki … –mişcesine
• -ebilme ihtimali, -ebilme becerisi, -ebilme yeteneği

2. Sözcüğün Yanlış Anlamda Kullanılması

Kadını dövüp parasını çalmışlar.
O, çoğu kişinin azımsadığı genç sanatçıları ödüyordu.
Şehrimizi kapsayan çöpler temizlenmelidir.
Çocuğun sesi uzaklara kadar yansıyordu.
Kardeşim sınıfta çok çekimser davranıyormuş.

Çalmak: Gizlice yapılan bir fiil
Almak: Görülen açık bir fiil

Azımsamak: Miktar olarak az bulmak (nicel)
Küçümsemek: Dikkate almamak (nitel)

Yansımak: Işıkla ilgili
Yankılanmak: Sesle ilgili

Çekimser: Görüş bildirmemek
Çekingen: Ürkek davranmak

Antlaşma: İki ya da daha çok devletin saldırmazlık, savaşta iş birliği konularında ortaya koyduğu belge.
Anlaşma: Düşünce, amaç vb. yönlerden uyuşma.

Çarpıtmak: Yanlış, ters, gerçeğe uymayan duruma getirmek.
Çarptırmak: Çarpma işini yaptırmak, çarpmasına yol açmak.

İyileşmek: ‘’Yara’’ iyileşir.
Düzelmek: ‘’Sağlık durumu’’ düzelir.

Çoğunluk: Sayı üstünlüğü. (Daha çok insan için)
Çokluk: Sayı ya da ölçü bakımından çok olma durumu.

Karmaşa: Çözülmesi zor olan iş.
Kargaşa: Karışıklık, düzensizlik.

Kapsamak: Sınırları içine almak, içermek.
Kaplamak: Her yanını, tüm yüzeyini örtmek.

Savunmak: Bir kimseyi, görüşü ya da eylemi haklı göstermeye çalışmak.
İleri sürmek: Üzerinde görüşğlmek üzere bir düşünce söylemek ya da önermek.

Kutlamak: Mutlu bir olaydan duyulan sevinci söz, yazı veya armağanlar anlatmak, tebrik etmek.
Anmak: Birini veya bir şeyi akla getirerek sözünü etmek, hatırlamak.

3. Çelişen Sözlerin Bir Arada Bulunması

Kesinlike bu olaydan sonra bize katılabilir.
Mutlaka beni arayan kardeşim olmalı.
Kasabanın nüfusu aşağı yukarı tam 5 bindi.
Beni hiç unutma, arada bir hatırla.
Bana en kutsal meslek nedir diye sorsanız hiç düşünmeden öğretmenlik diyebilirim.

4. Sözcüğün Yanlış Yerde Kullanılması

Herkes, izinsiz kursa giren öğrenciye bakıyordu.
Yorgun araç kullanan kişiler kazaya sebep olmaktadır.
Böyle durumlarda ilk akla gelen polisi aramaktır.
Dil konusunda kısaca bildiklerimi size anlatayım.
Yirmi beş kişiden oluşan üniversitenin araştırmacılar topluluğu çalışmalara başladı.

5. Mantık Yanlışları

Son turda atlet ardındaki sporcuya hızla geçti.
Geçen cuma gelecektin, aylar oldu gelmedin.
Film Oscar’a hatta Altın Portakal’a aday gösterildi.
Bu çalışmalara bırakın araştırmacılar, sokaktaki vatandaş bile bilmiyor.

6. Karşılaştırma / Sıralama Yanlışları

Başhemşire bana kraliçe gibi davranıyor.
Kardeşim, televizyonu benden daha çok sever.
Selim, Kerem’den çok para aldı.
Ben şiiri hiçbir zaman köşe yazarlığı gibi düşünmedim.
Seninle değil köyde gezmek şehirde bile gezilmez.

7. Noktalama Yanlışları

Yabancı çocuğa bir şey uzattı.
Küçük çam ağacının arkasına saklandı.
Bayan gazetecinin sorularına cevap verdi.

8. Zamir Yanlışları

Adını mıh gibi aklımda tutuyorum.
Resmini yıllar yılı sakladım.
Gözünü toprak doyursun.
Halam bana sık sık köfte yapardı; onu çok severim.
Kerem ile Aslı 2002’de tanışmışlar ve onu bir daha hiç unutmamış.

9. Bağlaç Yanlışları

Bu dünya ne sana ne de bana kalmaz.
Oraya gidersen Etnografya ya da Kurtuluş Savaşı Müzelerini gezmek için.
Yanlış bir şey yapsam da kızmaz ama inanılmayacak kadar anlayışlıdır.

10. Deyim ve Atasözleri Yanlışları

Beynimden aşağı kaynar sular döküldü.
Bize gönül koydu, iyice bağlandı.
Çok maymun iştahlıdır ne bulsa yer.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir