DÜŞÜNCEYİ GELİŞTİRME YOLLARI
➢Tanımlama: Bir kavram ya da varlığın açıklanmasıdır.
• Daha çok açıklama ve tartışmada kullanılır.
• ‘’Nedir’’ veya ‘’kimdir’’ sorularına cevap veren cümledir.
• ‘’-dır, -dir’’ ekleriyle yada ‘’denir’’ yüklemiyle oluşturulur.
• Öznel ya da nesnel olabilir.
Yaşam, değişen durumlara uyum sağlayabilme sanatıdır. Zaman her an yeni sürprizlerle kapınızı çalabilir; bunların bazıları acı, bazıları tatlıdır. Hep hazırsanız, gelen ne olursa olsun siz yaşam yolunda dilediğiniz gibi yürümeye devam edersiniz.
➢Karşılaştırma: İki varlık, iki kavram ya da iki olay arasındaki benzerlikleri ya da karşıtlıkları ortaya koyma yöntemidir.
• ‘’Daha, en, kadar, -e göre’’ gibi sözcüklerle karşılaştırma.
Mevlana ve Yunus aynı çağlarda yaşamış iki büyük tasavvufi düşünce şairidir. İkisi de çağları aşıp gelmiş gerçek hümanistlerdir. Belki Mevlana daha derin, daha yüksek bir felsefeye sahiptir; ama Yunus daha çok sevilmiştir. Çünkü o halkın arasında gürül gürül akan bir ırmaktır. Mevlana gibi farsça yazmamıştır.
➢Örnekleme: Sözü edilen bir düşüncenin akılda somut hale gelebilmesi için başvurulan tekniktir.
• ‘’Söz gelimi, örneğin, mesela…’’
Roman, öykü, şiir, oyun gibi sanatsal yapıtlarda yazarı, yazmaya iten amaç oldukça karmakarışıktır. Bu tür yazılar genellikle yaşamın tadına ve anlamına vardırmayı amaçlar. Söz gelimi ‘’İnce Memed’’ romanını okurken kendimizi ilginç bir eylemin içinde buluyor, zamanın nasıl geçtiğini anlamıyoruz; ama yazarın amacı yalnızca bu değildir.
➢Tanık Gösterme: Öne sürülen düşüncenin başkalarının görüşlerinden, sözlerinden yararlanılarak açıklanması yoludur.
• Tanık gösterilecek kişi o konuda söz söyleme yetisine sahip olmalıdır.
• Sadece adının anılması yeterli değil; sözü de olmalı!
İnsanın yaşama bağlılığı, ulaşacağı hedeflerin olmasıyla ilintilidir. Yaşamla ilgili hiçbir hayali, arzusu, ideali olmayan kişi zaten yaşamıyor demektir. ‘’İnsan alemde hayal ettikçe yaşar’’ diyor Yahya Kemal
➢Sayısal Verilerden Yararlanma: İleri sürülen düşünceyi inandırıcı kılmak için bilimsel sonuç ve sayısal verilere başvurma
• Sayılar, yüzdeler, oranlar…
• İnandırıcılığı yüksektir
Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi birinci ve ikinci sınıflarda öğrenim gören 119 öğrenci üzerinde, ‘’okuma ve spor alışkanlıkları ‘’ konusunda bir araştırma yapılmış. Araştırmanın okumayla ilgili sonuçları şöyle: Öğrencilerin yüzde 85’i düzenli olarak gazete almıyor. Yüzde 75’i düzenli olarak
gazete okumuyor. Yüzde 65’i de son bir yılda meslek alanı dışında herhangi bir kitap okumamış.
➢Benzetme: Bir kavramı ya da varlığı başka kavram ya da varlığa ait özelliklerle anlatmaktır.
Matematikteki yutan eleman özelliğini ilk duyduğumda, sıfırı kör bir kuyuya benzetmiştim. Yanına yaklaşan her şeyi, kör bir kuyu gibi yutuyordu sıfır da. Sen de öyle değil misin be ölüm? Herkesi, her şeyi sen de yutmuyor musun? Kim çarpacak olsa o taştan kalenin duvarlarına, yok olup gitmiyor mu?
➢İlişki Kurma: Bir yazıda farklı iki düşünce arasında bağlantılar kurulmasıdır.
• İki olaydan, sonraki öncekine bağlanır.
Bir toplumun çekirdeğini aile oluşturur. Aile ne kadar sağlam bir temel üzerine oturursa toplum da o kadar sağlıklı demektir. Ailede görülecek küçük bir bozulma tüm toplumu hasta eder.