GARİP DIŞINDA YENİLİĞİ SÜRDÜREN ŞİİR

ÖZELLİKLERİ

• 1940-1960 yıllar arasında bazı sanatçılar, Garip ve İkinci Yeni hareketlerine katılmamışlardır.
• Edebiyatımızda herhangi bir toplulukta yer almayan ‘’bağımsız’’ birer isimdirler.
• Kendi özgün tarzlarını oluşturmak istemişlerdir.
• Genellikle ‘’serbest şiir’’ anlayışını benimsemişlerdir.
• Sade ve anlaşılır bir dil kullanmışlardır.
• Toplumsal sorunları da dile getirmişler, bunun yanı sıra değişik insanlık durumlarını konu  alan, bireyci, içe dönük şiirlere de ağırlık vermişlerdir.
• Şiiri ideolojinin aracı olarak saymamışlardır.

FAZIL HÜSNÜ DAĞLARCA (1914 – 2008)

• Şiir dışında hiçbir türle ilgilenmemiştir. Şiire heceyle başlayıp daha sonra serbest şiire geçmiştir.
• İnsanın evren karşısında yalnızlığını, günlük yaşam sıkıntılarını, acılarını işlemiştir.
• Yapma destanlarıyla tanınmıştır. ‘’Destan Şairi’’ ya da ‘’Şiir Canavarı’’ olarak anılmıştır.
• Tür, biçim ve içerik bakımından kendini sürekli yenilemiş, kendine özgü bir şiir dili oluşturmuştur.
• Bireyselden toplumsala, ulusaldan evrensele her konuda şiir yazmıştır.
• 1970 sonrası çoğunlukla çocuk şiirleri yazmıştır.

Şiir:  Havaya Çizilen Dünya, Çocuk ve Allah, Üç Şehitler Destanı, Çanakkale Destanı,

     Çakırın Destanı, Yedi Memetler, İstanbul-Fetih Destanı, 19 Mayıs Destanı, Kubilay Destanı,

     Gazi Mustafa Kemal Atatürk, İstiklal Savaşı-Samsun’dan Ankara’ya, Toprak Ana, Aç Yazı, 

     İstiklal Savaşı, Sivaslı Karınca, Asu, Delice Böcek, Batı Acısı, Özgürlük Alanı,

     Yeryüzü Çocukları, Malazgirt Ululaması, Taş Devri, Cezayir Türküsü, Dışarıdan Gazel, Asu…

CAHİT KÜLEBİ (1917 – 1997)

• Şiirlerinde Halk şiirinin özellikleri, âşık şiirinin imkânlarından olabildiğince yararlanmış; bir saz şairi içtenliğiyle şiir yazmıştır. Halk türküleri ve deyişleri şiirlerinin temelini oluşturur.
• Şiirlerinde Anadolu gerçeklerini, yurdun değişik manzaralarını yansıtmak istemiştir. Anılarını ve çocukluk izlenimlerini de şiirlerinde yansıtmıştır.
• Garip ve İkinci Yeni şiir akımına kapılmamıştır.
• Biçimin serbest olması gerektiğini savunmuş heceyi pek kullanmamış, kafiyeyi ahenk oluşturmak için kullanmıştır.
• Şiirlerinde yeni bir romantizm oluşturduğunu söylese de çoğunlukla realist unsurlar ağır basar.
• ‘’Milli romantik’’ olarak anılmıştır.
• Kendisini ‘’halkçı bir şair’’ olarak tanıtmıştır.
• Nevit Kodallı tarafından ‘’Atatürk Oratoryosu’’ olarak bestelenen ‘’Atatürk Kurtuluş Savaşında’’ adlı uzun epik şiir ile Atatürk sevgisini ortaya koymuştur.
• ‘’Hikaye’’, ‘’Sivas Yollarında’’, ‘’Tokat’a Doğru‘’, ‘’Cebeci Köprüsü‘’ şiirleriyle tanınmıştır.

Şiir:   Adamın Biri, Rüzgar, Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda, Türk Mavisi, Süt, Yeşeren Otlar, Yangın,                     

      Güz Türküleri, Sıkıntı ve Umut (Bütün Şiirleri)

Anı:  İçi Sevda Dolu Yolculuk

Düzyazı:  Şiir Her Zaman

BEHÇET NECATİGİL (1916- 1979)

• Toplumcu gerçekçi bir sanat anlayışıyla yazdığı şiirleri yanında, bireysel ve psikolojik, metafizik temaları işlediği şiirleri de vardır.
• Şiirlerinde en çok ev, aile, orta halli insanın sorunları, çocukluk, gençlik, ihtiyarlık, aşk, ölüm, yalnızlık, anı, edebiyat, sanat, kentleşme, sanayileşme, uygarlık ve Atatürk temalarını işlemiştir.
• Edebiyatımızda ‘’evler şairi’’ olarak tanınmıştır.
• Eserlerinde Batı, halk ve divan şiirini ustaca birleştirmiştir.
• Bazı şiirleri çok kapalıdır. Bazı şiirlerinde de mitolojik unsurları kullanmış ya da mitolojiye göndermede bulunmuştur.
• ‘’Solgun Bir Gül Oluyor Dokununca’’, ‘’Gizli Sevda’’ şiirleri ünlüdür.

Şiir:   Kapalı Çarşı, Çevre, Evler, Eski Toprak, Arada, Dar Çağ, Yaz Dönemi, Divançe, Encam, Yaz Dönemi

Araştırma:  Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü, Edebiyatımızda Eserler Sözlüğü

Oyun:  Yıldızlara Bakmak, Gece Alevi, Üç Turunçlar, Pencere

Düz yazı:  Bile/Yazdı

ÖZDEMİR ASAF (1923 – 1981)

• ’Düşüncenin şiiri’’ni yazmıştır.
• Düşüncelerini ve duygularını en az söze indirgeyerek dile getirmiştir. Şiirlerinin en önemli özelliklerinden biri ‘’özlülük’’tür.
• Batı şiiri ile geleneksel Türk şiirini sentezlemiştir.
• İnsan – toplum ilişkilerini sen-ben ikileminde ele alan düşündürücü şiirleri vardır. Bu şiirlerinde alay ve ironi önemli bir yer tutar.
• Halk edebiyatı söyleyişinden yararlanarak yazdığı kısa şiirlerinde şaşırtma, ironi ve nükteye yer vermiştir.

Şiir:  Dünya Kaçtı Gözüme, Sen Sen Sen, Bir Kapı Önünde, Benden Sonra Mutluluk, Nasılsın,

     Yalnızlık Paylaşılmaz, Çiçekleri Yemeyin, Yumuşaklıklar Değil, Çiçek Senfonisi

Öykü:  Dün Yağmur Yağacak

Deneme:  Yuvarlağın Köşeleri

SABAHATTİN KUDRET AKSAL (1920 – 1993)

• İlk şiirlerinde heceyi kullanmış, sonra Garip akımı, en son da İkinci Yeni anlayışına uygun şiirler yazmıştır.
• Kent insanının gündelik ilişkilerini, tutum ve davranışlarını, hayata bakışını simge ve soyutlamalarla şiirine aktarmıştır.
• Hikayelerinde çocukluk ve gençlik anılarını, yaşamın tekdüzeliğini ele almıştır, psikolojik unsurları öne çıkarmıştır.

Şiir:  Şarkılı Kahve, Gün Işığı, Duru Gök, Bir Sabah Uyanmak, Elinle, Eşik, Çizgi, Zamanlar, Bir Zaman Düşü,

     Buluşma, Batık Kent

Öykü:  Gazoz Ağacı, Yaralı Hayvan

Tiyatro:  Evin Üzerindeki Bulut, Şakacı, Bir Odada Üç Ayna, Tersine Dönen Şemsiye, Kahvede Şenlik Var,

        Kral Üşümesi, Önemli Adam, Bay Hiç, Bir Dalda Üç Ayna

Deneme:  Geçmişte Gelecek

BEDRİ RAHMİ EYÜBOĞLU (1913 – 1975)

• Ressam kişiliğinden gelen ögeleri şiirlerinde kullanmıştır.
• Bir dönem Garip şiirinin etkisinde kalmış, daha sonra Anadolu insanının yoksul yaşamını anlatmıştır.
• Halk şiirinden yararlanmıştır.
• Serbest şiir anlayışını benimsemiş, doğal ve akıcı bir üslup kullanmıştır.

Şiir:  Yaradan’a Mektuplar, Karadut, Tuz, Üçü Birden, Dol Karabakır Dol, Yaşadım (resimli)

Düzyazı:  Tezek, Delifişek, Canım Anadolu, Bu Anadolu Var Ya, Kültür Yokuşu, Körolası

ÜMİT YAŞAR OĞUZCAN (1926 – 1984)

• En duyarlı ve yoğun aşk şiirlerinin yazarı olarak bilinir.
• 1940’ta ‘’Yedigün’’dergisiyle şiir hayatına başlar.
• Aruz ölçüsüyle de şiirler yazmıştır. Aruzu kendine özgü bir şekilde kullanmıştır.
• Genellikle Faruk Nafiz Çamlıbel çizgisinde aşk, ayrılık ve özlem temaları ekseninde şiirler yazmıştır.
• 1973’te oğlu Vedat’ın intiharından sonra ‘’ölüm’’ temasına daha çok eğilmiştir.
• Yaşamının son döneminde mizah dergisi ‘’Çarşaf’’ta mizah şiirleri yazmıştır.
• Birçok şiiri çağdaş sanat müziğinin popüler bestecileri tarafından bestelenmiştir.
• En iyi bilinen şiiri ‘’Milyon Kere Ayten’’dir.
• İstanbul’da kendi adına bir sanat galerisi kurmuştur.

Şiir:  Aşkımızın Son Çarşambası, İki Kişiye Bir Dünya, İnsanoğlu, Deniz Musikisi, Kör Ayna,

     Karanlığın Gözleri, Akıllı Maymunlar, Üstüme Varma İstanbul, Sahibini Arayan Mektuplar,

     Hüzün Şarkıları, Bir Gün Anlarsın, Sadrazamın Sol Kulağı, Mihribana Şiirler, Taşlar ve Başlar,

     Avrupa Görmüş Adam, Rubailer, Acılar Denizi, Yüz Yıl Yanarım Yanmayı Öğrendimse, Şiir Denizi