MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİ TEMSİLCİLERİ – I
ÖMER SEYFETTİN ( 1884 – 1920 )
➢ Milli Edebiyat akımının ve çağdaş Türk öykücülüğünün öncülerindendir.
➢ Küçük hikâyeyi tamamen bağımsız bir hale getirmiştir.
➢ Türk edebiyatında hikâyeciliği meslek haline getirmiştir.
➢ Hikâyeleri genellikle beklenmedik biçimde sonuçlanır.
➢ Edebiyatımızda ‘’olay’’ öyküsü denilen ‘’ Maupassant Tarzı ’’ öykünün en önemli temsilcisidir.
➢ Realizm akımının etkisinde kalmıştır.
➢ Hikâyelerinde gözleme önem vermiştir.
➢ Hikâye kahramanlarında psikolojik yönden bir derinlik yoktur, ruh çözümlemelerine önem
vermemiştir.
➢ Hikâyelerinde çok sade bir dil kullanmıştır. Günlük konuşma dilini kullanmıştır.
Hikâyelerinin konularına göre sınıflandırılması:
- Tarihi Hikayeler (Pembe İncili Kaftan, Başını Vermeyen Şehit, Forsa, Kızılelma Neresi, Topuz)
- Konusunu Balkanlardan ve Çanakkale Savaşı’ndan alan hikayeler (Bomba, Beyaz Lale, Aleko Bir Çocuk,
Mefkûre) - Konusunu çocukluk ve gençlik anılarından aldığı hikayeler (Kaşağı, Falaka, And, İlk Namaz)
- Günlük hayatta rastlanan olay kişiler
- Türkçülük düşüncesini telkin etmek için yazdığı hikayeler (Primo Türk Çocuğu, Ashab-ı Kehfimiz)
- Mizahi hikayeler (Yüksek Ökçeler, Koç, Külah, Mahcupluk İmtihanı
Şiir: Şiirler (Doğduğum Yer)
Çeviri: İlyada, Kalevela
a. Bir kahramanın etrafında yazdığı hikayeler (Efruz Bey)
b. Ev içi hikayeleri (Perili Köşk)
c. Cephe gerisini anlattığı hikayeler (Zeytinli Ekmek)
d. Mizahi hikayeler (Bahar ve Kelebekler)
ZİYA GÖKALP ( 1876 – 1924 )
➢ Milli Edebiyatın düşünce temelini atmıştır.
➢ Aynı zamanda ilk Türk sosyologlarındandır.
➢ Genç Kalemler, Türk Yurdu, Yeni Mecmua dergilerinde yazmıştır.
➢ Genç Kalemler dergisinde yayımladığı ‘’Turan’’ şiiri ile Turancılık düşüncesini benimsediğini ortaya
koymuştur, bu hareketin öncüsüdür. Turancılığın Türk milletinin uzak ideali olduğunu belirtir.
➢ ‘’Türkçülüğün Esasları’’ adlı yapıtında Türkçülük düşüncesini sistemleştirmiştir.
➢ Edebiyatı ve şiiri düşüncelerini açıklamada bir araç olarak görmüştür.
➢ Toplum için sanat anlayışını benimsemiştir.
➢ Lirizmden uzak bir söyleyişi vardır, daha çok didaktik şiirler yazmıştır.
➢ Masal niteliği taşıyan şiirleri vardır. Manzum destanlar da yazmıştır.
➢ Bir dönem aruz ölçüsünü kullanmış, sonra şiirlerinde hece ölçüsünü kullanmıştır. 7’li, 8’li ve 11’li kalıplarını
kullanmıştır.
➢ Biçim yönünden ilk zamanlar gazel, kıta gibi divan edebiyatı nazım biçimlerini; sonra halk edebiyatı nazım
biçimlerini kullanmıştır.
➢ Dili oldukça sadedir, söz sanatlarından uzak bir dil kullanmıştır.
➢ Batı dillerinden alınan sözcüklerin karşılığı olarak yeni sözcükler bulmuştur. Türkçe karşılığı olan Arapça ve Farsça sözcüklerin atılmasının gerektiğini savunmuştur.
ESERLERİ
➢ ŞİİR:
Kızıl Elma, Altın Işık, Yeni Hayat
➢ DÜZYAZI:
Malta Mektupları, Türkçülüğün Esasları, Türkleşmek-İslamlaşmak-Muasırlaşmak, Türk Medeniyeti Tarihi,
Türk Töresi, Türk Ahlakı, Makaleler (10 cilt), Terbiyenin Sosyal ve Kültürel Temelleri, Doğru Yol.
ALİ CANİP YÖNTEM ( 1887 – 1967 )
➢ Önce Fecriati ’de yer almış, sonra Milli Edebiyat topluluğuna katılmıştır.
➢ Aruzdan heceye geçmiştir.
➢ Sade dille şiirler yazmıştır.
➢ Yeni Lisan anlayışının savunucusu olmuştur.
➢ Genç kalemler dergisinin başyazarlığını yapmıştır.
➢ Edebiyat ile ilgili incelemelerle de ilgilenmiştir.
➢ Makaleleri ve edebiyat tarihçiliğiyle tanınır.
➢ Polemikçidir, Cenap Şahabettin ile edebiyat anlayışı üzerine tartışmıştır.
ESERLERİ
➢ ŞİİR:
Geçtiğim Yol
➢ MAKALE:
Milli Edebiyat Meselesi ve Cenap Bey’le Münakaşalarım
➢ İNCELEME:
Ömer Seyfettin, Epope
➢ ANTOLOJİ:
Türk Edebiyatı Antolojisi
MEHMET EMİN YURDAKUL ( 1869 – 1944 )
➢ ‘’Cenge Giderken’’ adlı şiirin ilk dizesi olan ‘’Ben bir Türk’ün dinim cinsim uludur’’ ona Türk şairi ve Milli
şair unvanını kazandırmıştır.
➢ Türkçülük düşüncesini benimsemiştir.
➢ Didaktik bir söyleşiyi benimsemiştir.
➢ Kişisel duygularına şiirlerinde yer vermemiştir. Toplum için sanat anlayışını benimsemiştir.
➢ Edebiyatı düşüncelerini aktarmada bir araç olarak görmüştür.
➢ Bütün şiirlerini hece ölçüsüyle yazmıştır, hece ölçüsünün uzun kalıplarını kullanmıştır.
➢ Dörtlük geleneğinin dışına çıkarak üçer, altışar, sekizer dizeden kurulu şiirler yazmıştır.
➢ Batıdan alınan nazım biçimlerini de kullanmıştır.
➢ Şiirlerinde kolay anlaşılır bir dil kullanmıştır.
ESERLERİ
➢ ŞİİR:
Türkçe Şiirler, Tan Sesleri, Turana Doğru, Ey Türk Uyan, Türk Sazı, Ordunun Destanı, Zafer Yolunda,
Aydın Kızları
MEHMET FUAT KÖPRÜLÜ ( 1890 – 1966 )
➢ Önce Fecriati ’de yer almış, sonra Milli Edebiyat topluluğuna katılmıştır.
➢ Tarih ve edebiyat araştırmacısıdır.
➢ Türkçü bir tarih ve bilim görüşünden yola çıkmıştır.
➢ Türk edebiyatı ve tarihiyle ilgili ilk bilimsel çalışmaları o yapmıştır.
➢ Hece ölçüsüyle duygu yüklü şiirler yazmıştır.
ESERLERİ
➢ ARAŞTIRMA-İNCELEME:
Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Türk Edebiyatı Tarihi, Türk Saz Şairleri, Divan Edebiyatı
Antolojisi, Türk Edebiyatı Üzerine Araştırmalar, Milli Edebiyat Cereyanının İlk Mübeşşirleri ve
Divan’ı Türkî-i Basit, Türkiye Tarihi, Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu
HAMDULLAH SUPHİ TANRIÖVER ( 1885 – 1966 )
➢ Önce Fecriati’de yer almış, sonra Milli Edebiyat topluluğunda yer almıştır.
➢ ‘’Hitabet’’ ve ‘’nutuk’’ larıyla tanınan bir sanatçıdır. Kurtuluş Savaşı sırasında halkı aydınlatmak
için gönderildiği yerlerde hitabetin etkili örnekleri olan çalışmalar yapmıştır.
➢ ‘’Milli hatip’’ olarak bilinir.
ESERLERİ
➢ HİTABET: Dağ Yolu
➢ MAKALE: Günebakan
AHMET HİKMET MÜFTÜOĞLU (1870 – 1927)
➢ Edebiyata Servetifünun ile başlamış, daha sonra Milli Edebiyat akımını benimsemiştir.
➢ Servetifünun dönemindeki yazılarında dili ağır ve süslüdür. Milli Edebiyat dönemindeki
eserlerinde sade bir dil kullanmıştır.
➢ Milli Edebiyat döneminde Türkçülük düşüncesini benimsemiştir.
➢ Toplum içi sanat ilkesine bağlı olarak yapıtlar vermiştir.
➢ Hikaye, roman, makale ve monolog türlerinde eserler vermiştir.
➢ ‘’Yeğenim’’ adlı eseri Türk edebiyatının en ünlü ve güzel monologlarındandır.
ESERLERİ
Haristan ve Gülistan, Çağlayanlar, Gönül Hanım
YUSUF AKÇURA (1876 – 1935)
➢ Türkçülük akımının önde gelen temsilcilerindendir.
➢ Sanatçı kimliğinden çok siyaset adamı kimliğiyle ön plana çıkmıştır.
➢ Türk Derneği’nin kurucusudur.
➢ Kurtuluş Savaşı yıllarında Anadolu’ya geçerek Milli Mücadele’ye destek vermiştir.
➢ Türkçülüğün manifestosu sayılan ve Türkçülüğü sistematik olarak ele alan ‘’Üç Tarz-ı Siyaset’’
makalesi yankı uyandırmıştır.