SAYILARIN YAZILIŞI
✓ Yaylada on beş gün kalacağız.
✓ Çanakkale’ye varmak için 100 kilometre kaldı.
✓ Öğrenciler dersten onu yirmi geçe çıkacak.
✓ Öğrenciler dersten 10.20’de çıkacak.
✓ Bu köyde altı yüz hane varmış.
✓ 650,35 (altıyüzelliTL,otuzbeşkr.)
✓ %75, ‰35
✓ 4.567
✓ 15,2
✓ İkişer, yedişer, altışar
✓ 15. 15’inci
AY VE GÜN ADLARININ YAZIMI
✓ Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adları büyük harfle başlar.
Yeni müdür, 7 Eylül Salı günü göreve başlayacak.
Bu yıl da Lale Festivali 25 Haziran’da gerçekleştirilecek.
13 Kasım Cuma günü doğam kardeşime Simay adını verdik.
Lale Festivali her sene haziran ayında gerçekleştirilir.
Kayınpederim kasım ayının bir cuma günü dünyaya gelmiş.
YÖN ADLARININ YAZIMI
✓ Yön adları, özel addan önce kullanıldığında büyük harfle; yalnız ya da özel addan
sonra kullanıldığında küçük harfle başlar.
Tanzanya Doğu Afrika’yı oluşturan ülkelerden biridir.
Somali, Afrika’nın doğusunda yer alan yoksul bir ülkedir.
Bu hafta Anadolu’nun kuzeybatısı çok yağışlı.
✓ Düşünce, hayat tarzı, politika vb. anlamlar bildirdiğinde ‘’doğu’’ ve ‘’batı’’ sözlerinin
ilk harfleri büyük yazılır.
Araştırmalara göre Doğu mistisizmi, Batı’yı derinden etkilemiş.
KISALTMALARIN YAZILIŞI
✓ Kuruluş, ülke, kitap, dergi ve yön adlarının kısaltmaları her kelimenin ilk harfinin
büyük olarak yazılmasıyla yapılır.
TBMM TDK TD K GB
T.C. T.
✓ Ölçü birimlerinin uluslararası kısaltmaları kullanılır.
m cm km l kg
✓ Kuruluş, kitap, dergi ve yön adlarıyla ölçülerin dışında kalan kelime veya kelime
gruplarının kısaltılmasında, ilk harfle birlikte kelimeyi oluşturan temel harfler dikkate
alınır. Kısaltılan kelime veya kelime grubu; özel ad, unvan veya rütbe ise ilk harf büyük;
cins isim ise ilk harf küçük olur.
Alm.
Yunus Emre Mah. Gündüz Sok.
Prof. (Profesör) Dr.
sf. haz. çev. ed. fiz.
✓ Küçük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde kelimenin okunuşu esas
alınır:
cm’yi, kg’dan, mm’den, kr.un
✓ Büyük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde ise kısaltmanın son harfinin
okunuşu esas alınır:
BDT’ye, TDK’den, THY’de, TRT’den, TL’nin
ASELSAN’da, BOTAŞ’ın, NATO’dan, UNESCO’ya
TÜBİTAK’ın
✓ Sonunda nokta bulunan kısaltmalarla üs işaretli kısaltmalara gelen ekler
kesmeyle ayrılmaz. Bu tür kısaltmalarda ek noktadan ve üs işaretinden sonra,
kelimenin veya üs işaretinin okunuşuna uygun olarak yazılır.
vb.leri Alm.dan İng.yi cm ye m ye
✓ Numara sözünün kısaltması da kelime gibi okunduğundan getirilecek olan ek
okunuşa göre getirilir.
No.lu No.suz
ki’nin YAZILIŞI
✓ Bağlaç olan ki ayrı yazılır. Ek olan -ki’ler bitişik yazılır.
Anladım ki bu iş böyle yürümeyecek.
Saksılardaki çiçekleri haftada bir kez sulamalısın.
Bizim evimiz sizinki kadar geniş değil.
Bağlaç olduğu hâlde kalıplaştığı için bitişik yazılan -ki ekleri:
Sanki
İllaki
Mademki
Belki
Oysaki
Halbuki
Çünkü
A–
Meğerki
Beni hiç dinlemedi ki anlasın.
Sen ki benim en yakın arkadaşımdın!
Kentin hemen dışındaki mesire yerine gideceğiz.
Çocuğun gözlerindeki heyecan görülmeye değerdi.
Sizin çocuğunuz ortaokulda bizimki daha ana sınıfında okuyor.
Tabağındakini bitirmeden sofradan kalkamazsın.
de’nin YAZILIŞI
✓ Bağlaç olan de ayrı yazılırken ek olan -de bitişik yazılır.
Arkadaşlar, beni bu durakta bekleyin.
Sanatçının çocukluğu köşkte geçmiş.
✓ Ayrı yazılan da / de hiçbir zaman ta / te biçiminde yazılmaz.
Sabah saatlerinde durak da çok kalabalık olur.
Ailesinden kalan bu köşkü de satmak zorunda kalmış.
DEYİMLER VE İKİLEMELERİN YAZIMI
✓ Deyimler ve ikilemeler ayrı yazılır.
akıntıya kürek çekmek, çam devirmek, çanak tutmak, gönlünden geçirmek…
adım adım bata çıka…
çocuk mocuk dolap molap kitap mitap…
baş başa günden güne göze göz boşu boşuna…
gitgide hoşbeş altüst cızbız yüzgöz
SORU EKİNİN VE PEKİŞTİRMELİ SÖZLERİN YAZIMI
✓ Soru eki ayrı yazılır.
Kalktınız mı? Tatlı mı tatlı bir kızı vardı.
Gelecek misin? Burada akşam oldu mu herkes evine çekilir..
Vaz mı geçtin?
✓ Pekiştirmeli sözler bitişik yazılır.
Çocuğun masmavi gözleri vardı.
Adam ‘’Sapasağlamsın, gençsin, çalışsana!’’ dedi.
DÜZELTME İŞARETİNİN KULLANIMI
✓ Yazılışları bir, anlamları ve söylenişleri ayrı olan kelimeleri ayırt etmek için okunuşları
uzun olan ünlülerin üzerine konur.
adem (yokluk) âdem (insan)
adet (sayı) âdet (gelenek, alışkanlık)
alem (bayrak) âlem (dünya, evren)
aşık (eklem kemiği) âşık (vurgun, tutkun)
hal (sebze, meyve vb. satılan yer) hâl (durum, vaziyet)
hala (babanın kız kardeşi) hâlâ (henüz)
şura (şu yer) şûra (danışma kurulu)
✓ Arapça ve Farsçadan dilimize giren birtakım kelimelerle özel adlarda bulunan
ince g, k ünsüzlerinden sonra gelen a ve u ünlüleri üzerine konur.
dergâh hikâye rüzgâr
✓ Nispet ekinin, belirtme durumu ve iyelik ekiyle karışmasını önlemek için kullanılır.
(Türk) askeri askerî (okul) (İslam) dini dinî (bilgiler)
(fizik) ilmi ilmî (tartışmalar) (manzara) resmi resmî (kuruluşlar)
✓ Nispet eki alan kelimelere Türkçe ekler getirildiğinde düzeltme işareti olduğu
gibi kalır.
millîleştirmek…