EĞİK ÇİZGİ ( / )
- Dizeler yan yana yazıldığında aralarına konur.
Gülün tam ortasında ağlıyorum / Her akşam sokak ortasında öldükçe / Önümü arkamı
bilmiyorum / Azaldığını duyup duyup karanlıkta / Beni ayakta tutan gözlerinin
- Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı gösteren sayıları birbirinden ayırmak için konur.
Kurul, 15/10/2022 tarihinde toplanmıştı.
Kurul, 15/X/2022 tarihinde toplanmıştı.
- Adres yazarken apartman numarası ile daire numarası arasına ve semt ile şehir
arasına konur.
Altay Sokağı No.: 21/6 Kurtuluş / ANKARA
➢ Ülke adı yazılacağında ise
Atatürk Bulvarı No.: 217 06680 Kavaklıdere / Ankara
TÜRKİYE
TIRNAK İŞARETİ ( ‘’ ‘’ )
- Başka bir kimseden veya yazıdan olduğu gibi aktarılan sözler tırnak içine alınır.
Türk Dil Kurumu binasının yan cephesinde Atatürk’ün “Türk dili, Türk milletinin kalbidir,
zihnidir.” sözü yazılıdır.
➢ Tırnak içindeki alıntının sonunda bulunan işaret (nokta, soru işareti, ünlem işareti vb.)
tırnak içinde kalır.
Beni her gördüğünde “Büyüyünce büyük adam olacak torunum.” derdi.
- Özel olarak vurgulanmak istenen sözler tırnak içine alınır.
Yeni bir “barış taarruzu” başladı.
- Cümle içerisinde eserlerin ve yazıların adları ile bölüm başlıkları tırnak içine
alınır.
Sizin “Mutfak Çıkmazı” adlı romanla ilgili eleştiriniz bence pek anlaşılmadı.
➢ Cümle içerisinde özel olarak belirtilmek istenen sözler, kitap ve dergi adları ve
başlıkları tırnak içine alınmaksızın eğik yazıyla dizilerek de gösterilebilir.
Ahmet Haşim’in O Belde şiiri beni her zaman etkilemiştir.
Şu sıralar Yahya Kemal’in Aziz İstanbul adlı kitabını okuyorum.
➢ Tırnak içine alınan sözlerden sonra gelen ekleri ayırmak için kesme işareti
kullanılmaz.
Elif Şafak’ın “Bit Palas”ını okudunuz mu?
TEK TIRNAK İŞARETİ ( ‘ ’ )
- Tırnak içinde verilen cümlenin içinde yeniden tırnağa alınması gereken bir sözü,
ibareyi belirtmek için kullanılır.
Edebiyat öğretmeni “Şiirler içinde ‘Han Duvarları’ gibisi var mı?” dedi ve Faruk Nafiz’in
bu güzel şiirini okumaya başladı.
YAY AYRAÇ ( )
- Cümledeki anlamı tamamlayan ve cümlenin dışında kalan ek bilgiler için kullanılır.
Yay ayraç içinde bulunan ve yargı bildiren anlatımların sonuna uygun noktalama
işareti konur.
Divan şairleri şiirlerinde telmih (hatırlatma) sanatına çok yer vermiştir.
- Özel veya cins isme ait ek, ayraçtan önce yazılır.
Yunus Emre’nin (1240? – 1320) yaşamı belirsizliklerle doludur.
- Tiyatro eserlerinde ve senaryolarda konuşanın hareketlerini, durumunu açıklamak
ve göstermek için kullanılır.
MÜŞTERİ – Selamünaleyküm Fehim Usta! Hayırlı işler.
USTA – (Başını yaptığı işten yavaşça kaldırır.) Vay aleykümselam. Öte mahalleli. Buyur
gel.
- Alıntıların aktarıldığı eseri, yazarı veya künye bilgilerini göstermek için kullanılır.
İnsan topluluklarının gelişmesi dil ve edebiyatlarının gelişmesine bağlıdır. (Namık
Kemal)
- Bir söze alay, kinaye veya küçümseme anlamı kazandırmak için kullanılan ünlem
işareti yay ayraç içine alınır.
Kadın, her zaman adil (!) olduğunu iddia ediyor.
- Bir bilginin şüpheyle karşılandığını veya kesin olmadığını göstermek için kullanılan
soru işareti yay ayraç içine alınır.
1496 (?) yılında doğan Fuzuli’nin en bilinen yapıtı Leyla ile Mecnun mesnevisidir.
KESME İŞARETİ ( ‘ )
- Özel adlara getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır.
Kurtuluş Savaşı’nı Yükselme Dönemi’nin
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’na
- Kişi adlarından sonra gelen saygı ve unvan sözlerine getirilen ekleri ayırmak için
konur.
Nihat Bey’e Ahmet Paşa’ya
- Kısaltmalara getirilen ekleri ayırmak için konur.
TBMM’nin
- Sayılara getirilen ekleri ayırmak için konur.
1985’te - Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adlarına gelen ekleri ayırmak için konur.
Başvurular 5 Aralık’a kadar sürecektir.
- Seslerin ölçü ve söyleyiş gereği düştüğünü göstermek için kullanılır.
Bir ok attım karlı dağın ardına
Düştü m’ola sevdiğimin yurduna
İl yanmazken ben yanarım derdine
Engel aramızı açtı n’eyleyim
➢ Yer bildiren özel isimlerde kısaltmalı söyleyiş söz konusu olduğu zaman ekten önce
kesme işareti kullanılır.
Hisar’dan Boğaz’dan
➢ Belli bir kanun, tüzük, yönetmelik kastedildiğinde büyük harfle yazılan kanun, tüzük,
yönetmelik sözlerinin ek alması durumunda kesme işareti kullanılır.
Bu Kanun’un 17. maddesinin c bendi…
➢ Özel adlar için yay ayraç içinde bir açıklama yapıldığında kesme işareti yay ayraçtan
önce kullanılır.
Yunus Emre’nin (1240?-1320)
➢ Kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle
ayrılmaz.
Türkiye Büyük Millet Meclisine Türk Dil Kurumundan
Bakanlar Kurulunun Mavi Köşe Bakkaliyesinden
➢ Ek getirildiğinde Avrupa Birliği kesme işareti ile kullanılır.
Avrupa Birliği’ne üye ülkeler…
➢ Sonunda 3. teklik kişi iyelik eki olan özel ada, bu ek dışında başka bir iyelik eki
getirildiğinde kesme işareti konmaz.
Boğaz Köprümüzün güzelliği Amik Ovamızın bitki örtüsü
Kuşadamızdaki liman
➢ Başbakanlık, Rektörlük vb. sözler ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde Başbakanlığa, Rektörlüğe vb.
biçimlerde yazılır.
➢ Özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz.
Türklük Türklerin Türkçenin
Müslümanlık Hristiyanlıkta
Avrupalı Avrupalılaşmak
Aydınlı Konyalı Bursalı
Ahmetler Mehmetler Yakup Kadriler
➢ Özel adlar yerine kullanılan “o” zamiri cümle içinde büyük harfle yazılmaz ve kendisinden sonra gelen
ekler kesme işaretiyle ayrılmaz.