BEŞ HECECİLER
Milli edebiyattan etkilenen Beş Hececiler, milli kaynaklara dönmeyi ilke edinmişlerdir. Şiire I. Dünya
Savaşı Milli Mücadele yıllarında başlayıp Mütareke yıllarında şöhret kazanan edebi topluluktur.
‘’Hecenin Beş Şairi’’ olarak da anılmışlardır.
H E Y O F
Halit Fahri Ozansoy
Enis Behiç Koryürek
Yusuf Ziya Ortaç
Orhan Seyfi Orhan
Faruk Nafiz Çamlıbel
ÖZELLİKLERİ
• Milli Edebiyat Dönemi’nden Cumhuriyet Dönemine geçişte köprü görevi üstlenmişlerdir.
Cumhuriyet Dönemi’nde de Milli Edebiyat ilkelerine bağlı kalarak şiir yazmaya devam etmişlerdir.
• Aruzla şiire başlayan sanatçılar, Ziya Gökalp’in etkisiyle sonradan hece ölçüsüyle yazmaya
başlamışlardır.
• Daha çok hecenin 11’li ve 14’lü kalıplarını kullammışlardır.
• Halk edebiyatı nazım biçimlerini kullanmışlardır.
• Şiirleri, memleket sevgisi ve memleket sorunları üzerine kuruludur.
• Yurt güzellikleri, kahramanlık ve yiğitlik gibi konuları işlemişlerdir.
• Hece ölçüsüyle serbest müstezat yazmışlardır. Batı kaynaklı nazım biçimlerini de
kullanmışlardır.
• Süsten uzak, sade bir dil kullanmışlardır.
• Halkın konuşma dilini şiire aktararak yazı dili ile konuşma dili arasındaki ayrımın ortadan
kaldırılmasında katkıda bulunmuşlardır.
• Şiirlerinde Anadolu manzaralarını, Anadolu’nun yaşayışını coşkulu bir dille işleyerek
şiirimizin Anadolu’ya açılmasını sağladılar.
FARUK NAFİZ ÇAMLIBEL (1887 – 1973)
• Beş Hececiler’in en etkili şairi ve ‘’memleket edebiyatı’’nın öncüsüdür.
• Şiire I. Dünya Savaşı yıllarında başlamış, daha sonra hece ölçüsüyle yazmaya başlamıştır.
• Şiirlerinde aşk, tabiat, kahramanlık, ölüm, yiğitlik, ihtiras, Anadolu ve memleket sevgisini işlemiştir.
• Şiiri Batı etkisine ve toplumsal sorunlara kapalıdır.
• ‘’Akbaba’’ dergisinde ‘’Çamdeviren’’ ve ‘’Deli Ozan’’ takma adlarıyla mizahi şiirler de yazmıştır.
• Behçet Kemal Çağlar ile birlikte Cumhuriyetin kuruluşunun onuncu yılı nedeniye ‘’Onuncu Yıl Marşı’’nı
yazmıştır.
• ‘’Sanat’’ adlı şiiri memleketçi şiirin ilk bilinçli bildirisidir.
ESERLERİ
Şiir:
Şarkın Sultanları, Gönülden Gönüle, Dinle Neyden, Çoban Çeşmesi, Bir Ömür Böyle Geçti,
Suda Halkaları, Han Duvarları, Zindan Duvarları, Tatlı Sert (mizhi), Elimle Seçtiklerim,
Akıncı Türküleri, Heyecan ve Sükûn, Akar Su
Tiyatro:
Canavar, Akın, Özyurt, Kahraman, Yayla Kartalı
Roman:
Yıldız Yağmuru
YUSUF ZİYA ORTAÇ (1895 – 1967)
• Şiire aruzla başlamış, daha sonra Ziya Gökalp’in etkisiyle hece ölçüsüyle yazmaya başlamıştır.
• Aşk, ayrılık, ölüm, tabiat, millet, kahramanlık, deniz, mehtaplar şiirlerindeki başlıca temalardır.
• Sade ve akıcı bir dil; ince, nükteli, iğneli bir üslup kulanmıştır.
• ‘’Akbaba’’ dergisinde akıcı ve yalın bir dille yazdığı fıkralarında siyasal mizahın örneklerini
vermiştir.
• Mizah konulu şiir ve yazılarını ‘’Çimdik’’ imzasıyla yayımlamıştır.
• ‘’Binnaz’’ adlı oyunu edebiyatımızda hece ölçüsüyle yazılmış ilk başarılı manzum piyes kabul
edilir.
ESERLERİ
Şiir:
Akından Akına, Cenk Ufukları, Kuş Cıvıltıları, Âşıklar Yolu, Yanardağ, Bir Selvi Gölgesi
Tiyatro:
Binnaz, Kördüğüm, Nikahta Keramet
Anı:
Portreler (edebiyat/basın yayın anıları), Bizim Yokuş (gazetecilik anıları)
Fıkra:
Beşik, Sarı Çizmeli Mehmet Ağa, Gün Doğmadan
HALİT FAHRİ OZANSOY (1891 – 1971)
• Edebiyat yaşamının ilk yıllarında Nayiler hareketi içinde yer almıştır.
• ‘’Aruza Veda’’ adlı şiiriyle aruz ölçüsünü bırakıp heceye girmiştir.
• Şiirlerinde egzotik sahneler, hüzün ve melankoli gibi bireysel duygulara, aşk, kadın ve ölüm
temalarına sıkça yer vermiştir.
ESERLERİ
Şiir: Sonsuz Gecelerin Ötesinde, Sulara Dalan Gözler, Gülistanlar ve Harabeler, Bulutlara Yakın,
Balkonda Saatler, Hep Onun İçin, Rüya, Paravan, Efsaneler, Cenk Duyguları, Zakkum
Roman: Sulara Giden Köprü, Âşıklar Yolunun Yolcuları
Tiyatro: Baykuş (aruzla), İlk Şair (aruzla), Sönen Kandiller (heceyle), Nedim (heceyle), On Yılın Destanı,
Hayalet, Bir Dolap Dönüyor
Anı: Edebiyatçılar Geçiyor, Eski İstanbul Ramazanları, Darülbedayi Devrinin Eski Günlerinde,
Edebiyatçılar Çevremde
ENİS BEHİÇ KORYÜREK (1982 – 1949)
• İlk şirlerini aruzla yazmış, daha sonra hece ölçüsünü, sade dil anlayışını benimsemiştir.
• Aynı şiirde çeşitli hece kalıplarını kalıplarını kullanmıştır. Hece ölçüsündeki kalıpların yapısında
değişiklikler yaparak serbest ölçüye geçiş denemeleri yapmıştır.
• Türk denizciliğini destanlaştıran şair olarak da tanınmıştır.
• En ünlü şiirleri , epik şiirleridir. 1946’dan sonra tasavvufi şiirler yazmış, mistik konulara yönelmiştir.
Şiir: Miras, Varidat-ı Süleyman, Güneşin Ölümü
ORHAN SEYFİ ORHON (1890 – 1972)
• İlk şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmış, Milli edebiyat akımının etkisiyle hece ölçüsünü kullanmaya
başlamıştır.
• Divan şiiri kalıplarını hece ölçüsüne uyarlayarak gazel benzeri şiirler yazmıştır.
• Milli duyguları da işlemiş ancak daha çok bireysel temalara yönelmiştir. Aşk, deniz, sevgi
konularını işlemiştir.
• Birçok şiiri bestelenmiştir.
ESERLERİ
Şiir:
Fırtına ve Kar, Gönülden Sesler, Kervan, O Beyaz Bir Kuştu, İşte Sevdiğim Dünya, Peri Kızı ile Çoban
Hikayesi
Roman:
Çocuk adam
Makale:
Dün – Bugün – Yarın
Fıkra:
Kulaktan Kulağa
Mizah – Hiciv Hikayeleri:
Asri Kerem, Düğün Gecesi