MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİ TEMSİLCİLERİ – II
YAKUP KADRİ KARAOSMANOĞLU (1889 – 1974)
➢ Önce Fecriati’de yer almış, daha sonra Milli Edebiyat topluluğuna katılmıştır. Cumhuriyet
döneminde de eser vermiştir.
➢ Fecriati’den sonra Yahya Kemal ile birlikte Nev-Yunanilik akımına yönelmiştir.
➢ Romancılığıyla öne çıkmış; hikaye, anı, mensur şiir, makale, deneme, tiyatro türlerinde de yapıtlar
vermiştir.
➢ Yapıtlarında güçlü bir gözleme dayanan realizm vardır.
➢ Romanlarında başlıca tema, Türk toplumunun yaşam tarzı ve sorunlarıdır.
➢ Türk edebiyatına tezli roman düşüncesini getirmiştir.
➢ Birbirinin devamı olan romanları ‘’Nehir (ırmak) roman’’ niteliği taşır.
ESERLERİ
ROMAN: Kiralık Konak, Nur Baba, Hüküm Gecesi, Sodom ve Gomore, Yaban, Ankara, Bir Sürgün,
Panaroma I, Panaroma II, Hep O Şarkı
ÖYKÜ: Bir Serencam, Rahmet, Milli Savaş Hikayeleri
MENSUR ŞİİR: Erenlerin Bağından, Okun Ucundan
OYUN: Nirvana
ANI: Zoraki Diplomat, Anamın Kitabı, Vatan Yolunda, Politikada 45 Yıl, Gençlik ve Edebiyat Hatıraları
MONOGRAFİ: Ahmet Haşim, Atatürk
MAKALE: İzmir’den Bursa’ya (Halide Edip, Falih Rıfkı Atay, Mehmet Asım Us), Kadınlık ve Kadınlarımız,
Seçme Yazılar, Ergenekon
GEZİ: Alp Dağlarından ve Miss Chalfrin’in Albümünden
REŞAT NURİ GÜNTEKİN (1889 – 1956)
➢ Sade bir dil kullanmış, konuşma dilinin canlılığını yansıtmayı başarmıştır; canlı diyaloglara yer
vermiştir.
➢ Eserlerinde yurdun çeşitli yerlerindeki olumlu olumsuz görünümleri, bozulan insani değerleri
ve ahlak yapısını, yanlış Batılılaşmayı, batıl inanışları kişisel duygularıyla birleştirerek
anlatmıştır.
➢ Eserlerinde mizah ögesi ve ince espriler de yer alır, kötü tipleri acımasızca eleştirir.
➢ Romanlarında realizm akımının etkisi görülür; psikolojik tahlile de yer vermiştir.
ESERLERİ
ROMAN: Çalıkuşu, Dudaktan Kalbe, Akşam Güneşi, Acımak, Damga, Kızılcık Dalları, Eski Hastalık,
Miskinler Tekkesi, Yaprak Dökümü, Ateş Gecesi, Bir Kadın Düşmanı, Gökyüzü, Değirmen,
Yeşil Gece, Olağan İşler, Gizli El, Harabelerin Çiçeği, Kan Davası, Kavak Yelleri, Son Sığınak
HİKAYE: Roçild Bey, Eski Ahbap, Tanrı Misafiri, Sönmüş Yıldızlar, Olağan İşler, Nenesi Kro
OYUN: Hançer, Eski Rüya, Ümidin Güneşi, Gazeteci Düşmanı, Şemsiye Hırsızı, Taş Parçası, İstiklâl,
İhtiyar Serseri (üç oyun), Hülleci, Eski Şarkı, Balıkesir Muhasebecisi, Tanrıdağı Ziyafeti,
Bir Köy Öğretmeni
GEZİ: Anadolu Notları
HALİDE EDİP ADIVAR (1884 – 1964)
• Milli edebiyat döneminin tanınmış ilk romancısı ve hikayecisidir.
• Romanlarında gözleme önem vermiş; tasvirleri realist nitelikler taşır.
• Karakterleri bulunduğu çevreye göre konuşturur.
• Konuşma diline bağlı kalmıştır, dili özensizdir.
Romanlarının konularına göre sınıflandırılması:
a. Kadının aile içinde eşi, çocoğu ve dış çevresiyle ilişkilerini, aşk konusunu, kadın
psikolojisini ele almıştır. (Heyula, Raik’in Annesi, Seviye Talip, Handan, Son Eseri)
b. Kadının toplum hayatına siyaset ve savaş dolayısıyla aktif olarak katılışını anlatır.
(Yeni Turan, Vurun Kahpeye, Ateşten Gömlek, Mev’ud Hüküm)
ESERLERİ
ROMAN: Heyula, Raik’in Annesi, Seviye Talip, Handan, Yeni Turan, Son Eseri, Mev’ud Hüküm,
Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye, Kalp Ağrısı, Panayır, Zeyno’nun Oğlu, Sinekli Bakkal,
Yolpalas Cinayeti, Tatarcık, Sonsuz Panayır, Döner Ayna, Akile Hanım Sokağı, Çaresaz,
Kerim Ustanın Oğlu, Sevda Sokağı Komedyası, Hayat Parçaları
HİKAYE: Harap Mabetler, Dağa Çıkan Kurt, Kubbede Kalan Hoş Seda
ANI: Türk’ün Ateşle İmtihanı, Mor Salkımlı Ev
TİYATRO: Kenan Çobanları, Maske ve Ruh
İNCELEME: İngiliz Edebiyatı Tarihi
REFİK HALİT KARAY (1888 – 1965)
• Önce Fecriati’de yer almış, daha sonra Milli Edebiyat topluluğuna katılmıştır.
• Hikayeciliğin konularını genişletmiş, konularını ve çevresini Anadolu’ya taşımıştır; memleket
hikayeciliğini başlatmıştır.
• Hikaye ve romanları gözleme dayanır. Olay ve kişileri en ince ayrıntısına kadar yansıtmıştır.
• Kişilerin iç dünyasına pek değinmemiştir.
• Eserlerinde mizah önemli yer tutar. Toplumsal eleştiriye yer vermiştir.
• Konuşma dilini tüm canlılığıyla yansıtır; kıvrak ve sürükleyici bir anlatımı vardır.
• ‘’Kirpi’’ takma adıyla siyasal mizah yazıları yayımlamıştır, bunları ‘’Kirpinin dedikleei’’ adlı
eserinde bir araya toplamıştır.
• Romanlarının çoğunda aile kavramını ele almıştır.
ESERLERİ
ROMAN: Yezid’in Kızı, Sürgün, Nilgün, Çete, Anahtar, Bugünün Saraylısı, İstanbul’un İç Yüzü,
Sonuncu Kadeh, Yer Altında Dünya Var, Dişi Örümcek, İki Bin Yılın Sevgilisi,
İki Cisimli Kadın, Karlı Dağdaki Ateş
ÖYKÜ: Gurbet Hikayeleri, Memleket Hikayeleri
HİCİV: Kirpinin Dedikleri, Guguklu Saat
ANI – DERLEME – FIKRA: Bir Avuç Saçma, Agop Paşa’nın Hatıratı, Tanıdıklarım, Ay Peşinde
RIZA TEVFİK BÖLÜKBAŞI (1867 – 1949)
• Batı felsefesinin Türkiye’de tanınması için çalışmıştır. Darülfünun’da felsefe dersleri
vermiştir. ‘’Feylosof Rıza’’ olarak tanınmıştır.
• Halk şiiri tarzında yazdığı şiirleriyle tanınan şair, heceye dönüşün öncülüğünü yapmıştır.
• Âşık ve Tekke şiirinin kaynaklarından yararlanmıştır
ESERLERİ
ŞİİR: Serab-ı Ömrüm
DÜZYAZI: Felsefe Dersleri, Mufassal Kamus-ı Felsefe, Abdülhak Hamit ve
Mülahazat-ı Felsefiyyesi
ÇEVİRİ: Ömer Hayyam ve Rubaileri
EBUBEKİR HAZIM TEPEYRAN (1864 – 1846)
Köy gerçeğini ele aldığı ‘’Küçük Paşa’’ adlı romanıyla tanınır. Bu roman, edebiyatımızdaki
ikinci köy romanıdır.
ESERLERİ
ROMAN: Küçük Paşa
HİKAYE: Eski Şeyler
ANI: Canlı Tarihler
OTOBİYOGRAFİ: Zalimane Bir İdam Hükmü